Skip to content
Please be aware the content below has been generated by an AI model from a source PDF.

Ùghdarras Pàirc Nàiseanta a’ Mhonaidh Ruaidh - Plana Gàidhlig 2018-22

Ùgh­dar­ras Pàirc Nàiseanta a’ Mhon­aidh Ruaidh Plana Gàidh­lig 2018 — 2022

CAIRNGORMS NATION­AL PARK AUTHOR­ITY ÙGH­DAR­RAS PAIRC NÀISEANTA A’ MHON­AIDH RUAIDH

Grant­own-on-Spey MUSEUM TAIGH-TAS­GAIDH BAILE NAN GRANNDACH

GLEN­SHEE Glen­shee Ski Centre Sgit­headh aig Gleann Sìth Café + Shop Cafaidh + Bùth Tick­et Office Oifis Thio­gaidean Equip­ment Hire Uid­heam air Mhal Ski School Sgoil Sgithidh

Foill­sichte le Ugh­dar­ras Pàirc Nàiseanta a’ Mhon­aidh Ruaidh 14 A’ Cheàrnag Baile nan Granndach PH26 3HG Fòn: 01479 873535 Post‑d: enquiries@​cairngorms.​co.​uk www​.cairngorms​.co​.uk Tha an sgrìobhainn seo ri faighinn ann an clò mòr agus cruthan eile ma thèid seo iar­raidh. Cuir fios gu Ùgh­dar­ras Pàirc Nàiseanta a’ Mhon­aidh Ruaidh air 01479

  1. Tha i ri fhaighinn air www​.cairngorms​.co​.uk cuideachd. Ùgh­dar­ras Pàirce Nàiseanta a’ Mhon­aidh Ruaidh 2018. Gach còir glèid­hte. ISBN 9781906071899 Creideas nan dealbhan: Ugh­dar­ras Pàirc Nàiseanta a’ Mhon­aidh Ruaidh; Angus Find­lay; VisitScotland/​Jakub Iwanicki

Clàr-innse

Taobh-duil­leig Fac­al-tois­ich 4 Ro-ràdh 5 Cùl-fhios­rachadh mu Ùgh­dar­ras Pàirc 5 Nàiseanta a’ Mhon­aidh Ruaidh Geàrr-chun­ntas mun Ghàidh­lig ann an Alba Gàidh­lig taobh a‑staigh sgìre Ùgh­dar­ras Pàirc Nàiseanta a’ Mhon­aidh Ruaidh 6 6 In-sgrùdadh air comas cànain 8 Am Plana Gàidh­lig anns an Structar Chor­porra A’ bhuaidh aig planadh is poilea­saidh air a’ Ghàidh­lig Ag àbhaisteachadh na Gàidh­lig ann an Ùgh­dar­ras Pàirc Nàiseanta a’ Mhon­aidh ।। 13 13 Ruaidh Am Plana Cànain Nàiseanta Gàidh­lig 13 Prìom­hachas­an nàiseanta Riaghaltas na 19 h‑Alba Prìom­hachas­an Riaghal­tais Ion­a­dail 20 Prìom­hachas­an Plana Com-pàirtea­chais 20 Pàirc Nàiseanta a’ Mhon­aidh Ruaidh Geall­tanas­an a’ Phlana 21 Geall­tanas­an àrd-ìre 21 Geall­tanas­an a thaobh bun-tom­has­an 21 seirb­he­is Buileachadh agus Sgrùdadh 22 Clàr-ama 22 A’ foill­seachadh a’ Phlana 22 San­as­achd air­son a’ Phlana 22 Goire­as­achadh a’ Phlana 22 A’ sgrùdadh a’ Phlana 22 Fios con­al­traidh 23 Earr-ràdh 1: Geall­tanas­an Àrd-ire 24 Earr-ràdh 2: Geall­tanas­an a thaobh 35 Bun-tom­has­an Seirb­he­is Earr-ràdh 3: In-sgrùdadh air comas cànain aig Ùgh­dar­ras Pàirc Nàiseanta a’ Mhon­aidh Ruaidh 38

4 Plana Gàidh­lig Ùgh­dar­ras Pàirc Nàiseanta a’ Mhon­aidh Ruaidh 2018 — 2022 Fac­al-tois­ich Bha a’ Ghàidh­lig ga bruid­hinn air feadh sgìre a’ Mhon­aidh Ruaidh agus tha i fhath­ast ga bruid­hinn san sgìre san latha an-diugh. Tha an càn­an gu math fol­laiseach san sgìre cuideachd, le tòrr mòr ain­mean-àite Gàidh­lig ann. Tha luchd- tadhail, agus gu h‑àraid an fheadhainn le sinnsire­an Alban­nach, gu mòr air­son Gàidh­lig fhaicinn/​chluinntinn fhad s a tha iad ann an Alba, agus tha am Mon­adh Ruadh a’ toirt deagh cho­throm do dhaoine sin a dhèanamh tron dual­chas agus tro na cruthan-tìre againn. Tha muin­ntir Pàirc Nàiseanta a’ Mhon­aidh Ruaidh a’ cur làn-fhàilte air a’ Ghàidh­lig cuideachd. San latha an-diugh, tha comas Gàidh­lig air choireigin aig trì sa cheud de shluagh na pàirce — tha seo dà uire­ad cho mòr ris a’ chuib­heas nàiseanta. Tha dual­chain­ntean Gàidh­lig Shrath Spè agus Bhàideanach ann an cleach­dadh cunbhalach le ceith­ir àiteachan a’ toirt seachad fogh­lam tro mheadhan na Gàidh­lig agus tha beairteas de cheòl Ghàid­healach, iomain agus mìneachadh air dual­chas sna coim­hearsnachdan. Tha àite cudromach aig a’ Ghàidh­lig ann an libhrigeadh amas­an fad-ùine na Pàirce Nàiseanta: • Glèid­hteachas: àite sòn­raichte air­son daoine is nàdar far a bheil dual­chas agus dual­chas nàdarra air an neartachadh; • Na dh’fhiosraicheas an Luchd-tadhail: daoine a’ faighinn tlachd às a’ phàirc tro thursan air leth is ionnsachadh air leth; • Leas­achadh dùth­chail: eacona­maidh sea­smhach a tha a’ cumail taic ri gnìom­hachas­an agus coim­hearsnachdan soirb­hea­chail. Tha mi fior thoi­l­ichte gu bheil an dàrna Plana Gàidh­lig againn air­son 2018 — 2022, a chaidh a chruthachadh fo Achd na Gàidh­lig (Alba) a’ cur an cèill dealas Ùgh­dar­ras Pàirc Nàiseanta a’ Mhon­aidh Ruaidh air­son na Gàidh­lig agus na tha e a’ cur ri leas­achadh a’ chànain. Peter Argyle Neach-gairm Bòrd Ùgh­dar­ras Pàirc Nàiseanta a’ Mhon­aidh Ruaidh

5 www​.cairngorms​.co​.uk Ro-ràdh Cùl-fhios­rachadh mu Ùgh­dar­ras Pàirc Nàiseanta a’ Mhon­aidh Ruaidh Chaidh Pàirc Nàiseanta a’ Mhon­aidh Ruaidh a stèid­heachadh anns a’ Mhàirt 2003 agus thòis­ich obair Ùgh­dar­ras Pàirc Nàiseanta a’ Mhon­aidh Ruaidh an uair sin — fhuair e na cum­hach­dan reach­dail uile aige air I Sul­tain 2003.Tha sinn air ar dealbhadh air­son a bhith nar bhuid­heann a chuire­as rudan an comas, a’ brosnachadh obair com-pàirtea­chais, agus a’ toirt cean­nas do na com-pàir­tichean uile a tha an sàs ann an stiùire­adh na Pàirce. Cha bhi sinn a’ dùblachadh obair bhuidh­nean eile, mar eis­im­pleir, na buidh­nean iomairt no Dual­chas Nàdair na h‑Alba, ach tha sinn an seo air­son dèanamh cin­nteach gu bheil dòigh-obrach chean­gailte ann air­son pròiseact­an is iomairtean a tha a’ cuideachadh gus na ceith­ir amas­an aig a’ Phàirc a chur an gnìomh, is iad sin: • • • • a bhith a’ glèid­headh is a’ cur ri dual­chas agus dual­chas nàdarra na sgìre; a bhith a’ brosnachadh cleach­dadh sea­smhach de stòrasan nàdarra na sgìre; gus tuigse agus tlachd a bhrosnachadh (a’ gabhail a‑steach tlachd tro chur- seachad) ann am feartan sòn­raichte na sgìre leis a’ phoball; a bhith a’ brosnachadh leas­achadh eaconamach agus sòisealta coim­hearsnachdan an àite. S iad na dleastanas­an reach­dail againn planadh agus leas­achadh, ruigsin­neachd a‑muigh agus a bhith a’ cruthachadh Plana Leas­a­chaidh Ion­a­dail agus Plana Com- pàirtea­chais Pàirc Nàiseanta air­son Pàirc Nàiseanta a’ Mhon­aidh Ruaidh. Tha raoin­tean obrach eile mar eis­im­pleir leas­achadh eaconamach, seirb­he­isean nam maor-dùthcha, ion­adan fios­ra­chaidh luchd-tadhail, soidh­nichean slighe agus mìneachadh air an libhrigeadh tro obair com-pàirtea­chaidh. Mar eis­im­pleir, cha bhi sinn a’ fastadh maoir-dhùthcha, an àite sin bidh sinn a’ maoineachadh sheirb­he­isean maoir sa Phàirc agus ag obair còmhla riutha. Ann am fogh­lam bidh sinn a’ cumail taic ri còig Ùgh­dar­rasan Ion­a­dail (Sior­rachd Obar Dheath­ain, Aonghas, Com­hairle na Gàid­healtachd, Moireibh agus Peairt is Ceann Rois) agus ri Fogh­lam Alba gus pròiseact­an a chur air dòigh a chuidi­cheas iad gus an Cur­raiceal­am air­son Sàr- mhath­ais agus leas­achadh proi­feiseanta leantain­neach a libhrigeadh. Tha sinn cuideachd a’ dèanamh geall­tanas­an soil­leir mu na bhios sinn (Ùgh­dar­ras Pàirc Nàiseanta a’ Mhon­aidh Ruaidh) a’ libhrigeadh mar bhuid­hinn chor­porra a thaobh a’ Phlana Ghàidh­lig, agus obra­chaidh sinn le, agus aon­taichidh sinn ri, com-pàir­tichean dè thèid a’ libhrigeadh ann am Pàirc Nàiseanta a’ Mhon­aidh Ruaidh a thaobh na Gàidh­lig. Tha mu 70 luchd-obrach aig Ùgh­dar­ras Pàirc Nàiseanta a’ Mhon­aidh Ruaidh cho math ri 19 buill den bhòrd. Tha sinn air ar maoineachadh le Riaghaltas na h‑Alba agus bidh Riaghaltas na h‑Alba a’ taghadh seachd­nar de na buill bùird againn. Tha seachd­nar bhall eile den bhòrd air an ain­meachadh dhan bhòrd leis na còig com­hair­lean anns a’ Phàirc — Sior­rachd Obar Dheath­ain (2), Aonghas (1), a’ Ghàid­healtachd (2), Moireibh (1) agus Peairt is Ceann Rois (1) — agus chaidh còig a thaghadh gu h‑ionadail. Tron bhòrd againn, tha sinn cun­nta­chail dhan

6 Plana Gàidh­lig Ùgh­dar­ras Pàirc Nàiseanta a’ Mhon­aidh Ruaidh 2018 — 2022 Mhin­iste­ar agus mar sin do Phàr­la­maid na h‑Alba. Tha oifisean aig Ùgh­dar­ras Pàirc Nàiseanta a’ Mhon­aidh Ruaidh ann am Baile nan Granndach agus Beal­a­dair. Geàrr-chun­ntas mun Ghàidh­lig ann an Alba Tha Ugh­dar­ras Pàirc Nàiseanta a’ Mhon­aidh Ruaidh ag aith­neachadh gu bheil Gàidh­lig na pàirt bunaiteach de dhu­al­chas, fèin-aithne is cul­tar na h‑Alba agus na Pàirce. Tha sinn ag aontachadh ri amas­an ro-innleach­dail Plana Càn­an Nàiseanta na Gàidh­lig agus tha sinn air na structaran is iomairtean a chur air dòigh a tha a dhìth gus dèanamh cin­nteach gum bi a’ Ghàidh­lig sea­smhach ann an Alba agus ann am Pàirc Nàiseanta a’ Mhon­aidh Ruaidh san àm ri teachd. Tha sin ag aith­neachadh gu bheil suid­heachadh na Gàidh­lig ana­bar­rach cugal­lach agus ag aith­neachadh ma tha Gàidh­lig gu bhith air a h‑ath-bheothachadh mar chàn­an beò ann an Alba, gu bheil feum air oid­hirp cho-phàirteach aig an riaghaltas, na roin­nean poblach is prìobhaideach, buidh­nean coim­hearsnachd agus luchd- labhairt fa leth gus: • cur ri inbhe na Gàidh­lig • • ionnsachadh is togail na Gàidh­lig a bhrosnachadh bar­rachd cleach­dadh den Ghàidh­lig a bhrosnachadh Is e an sgrìobhainn seo Plana Gàidh­lig Ugh­dar­ras Pàirc Nàiseanta a’ Mhon­aidh Ruaidh a chaidh a dheas­achadh taobh a‑staigh frèam Achd na Gàidh­lig (Alba)

  1. Tha i a’ cur an cèill mar a chleach­das sinn Gàidh­lig san obair againn agus mar a nì sinn cleach­dadh na Gàidh­lig comas­ach nuair a bhios sinn a’ con­al­tradh ris a’ phoball is ris na prìomh chom-pàir­tichean againn, agus mar a bhrosnaicheas agus a lea­saicheas sinn a’ Ghàidh­lig. Chaidh a chur ri chèile a rèir nan slatan-tom­hais reach­dail ann an Achd 2005, le mothachadh air Plana Cànain Nàiseanta na Gàidh­lig 2018- 2023 is air an Stiùire­adh air Deas­achadh Phlanaichean Gàidh­lig. Gàidh­lig taobh a‑staigh sgìre Ùgh­dar­ras Pàirc Nàiseanta a’ Mhon­aidh Ruaidh S e Pàirc Nàiseanta a’ Mhon­aidh Ruaidh a’ Phàirc Nàiseanta as motha san RA le meu­dachd de 4,528km ceàrnagach, le sluagh de chòrr is 18,000 neach- còm­h­naidh, agus i a’ gabhail a‑steach còig sgìrean ùgh­dar­rais ion­a­dail: • • • • • Sior­rachd Obar Dheath­ain Sior­rachd Aong­hais A’ Ghàid­healtachd Moireibh Peairt is Ceann Rois Tha each­draidh bheartach aig Pàirc Nàiseanta a’ Mhon­aidh Ruaidh a thaobh chàn­anan is dual­chais. Thàinig a’ Ghàidh­lig gu bhith na phrìomh chàn­an ann an sgìre a’ Mhon­aidh Ruaidh còrr is 1,000 bli­adhna air ais (a’ gabhail àite càn­an is dual­chas nan Cruith­neach) agus air sgàth sin tha a’ mhòr-chuid de na h‑ain­mean- àite anns a’ Phàirc nan ain­mean Gàidh­lig bho thùs. Ach, anns an 18mh is 19th linn, dh’fhàs tòrr dhaoine ann an sgìre a’ Mhon­aidh Ruaidh dà-chàn­anach agus a’ Bheurla-Ghallda aca a bhar­rachd air a’ Ghàidh­lig. Air taobh an ear na Pàirce, tha dual­chain­nt Dor­ic an àite ga bruid­hinn gu far­sa­ing agus tha e a’ cur ri dual­chas is each­draidh an àite. A rèir cun­ntas-sluaigh 2011, bha comas aig 657 daoine aig aois 3 no sine Gàidh­lig a bhruid­hinn, leughadh agus/​no a thuigsinn (3.6 sa cheud de shluagh

7 www​.cairngorms​.co​.uk na Pàirce agus 0.8 sa cheud de luchd- labhairt iom­lan na Gàidh­lig); thuirt 146 gum biodh iad a’ cleach­dadh na Gàidh­lig san dachaigh (0.8% de shluagh na Pàirce agus cha mhòr cairteal de luchd labhairt na Gàidh­lig anns an sgìre). Tha a’ mhòr- chuid de na daoine aig a bheil Gàidh­lig a’ fuire­ach ann am Bàideanach agus Srath Spè. A rèir fios­ra­chaidh a dhea­saich Bòrd na Gàidh­lig a thaobh na bli­adhna sgoile 2016 – 17, bha sgoilear­an ann an fogh­lam tro mheadhan na Gàidh­lig na sgoil-àraich is nan trath bhliadh­naichean agus 32 sgoilear­an ann am fogh­lam tro mheadhan na Gàidh­lig anns a’ bhun- sgoil ann am Baile Ùr an t‑Slèibh. Bha cuideachd 10 sgoilear ann a bha fileanta sa Ghàidh­lig a bha ag ionnsachadh tro mheadhan a’ chànain ann an Àrd-sgoil Cheann a Ghiùth­saich. S i a’ Ghàidh­lig an dàrna càn­an a tha ga theagasg do luchd- ionnsa­chaidh ann am Bun-sgoil Bhaile nan Granndach. Tha grunn chom­panaid­hean agus buidh­nean saor-thoileach Gàidh­lig ag obair anns a’ Phàirc, no faisg oirre, a tha a’ tairgse sheirb­he­isean Gàidh­lig no seirb­he­isean cul­tarach na Gàidh­lig (tha cuid aca a’ faighinn taic agus/​no pàirt mhaoineachadh bho Ùgh­dar­ras Pàirc Nàiseanta a’ Mhon­aidh Ruaidh).Am measg nam buidh­nean saor-thoileach anns a’ Phàirc, tha Sinne (Buid­heann Ghàidh­lig Shrath Spè is Bhàideanach)a bhios a’ toirt seachad tachartas­an ionnsa­chaidh is coin­nea­chaidh air­son luchd-ionnsa­chaidh is fileantaich na Gàidh­lig agus Gàidh­lig anns a’ Phàirc’, buid­heann iomairt Ghàidh­lig. Tha Ùgh­dar­ras Pàirc Nàiseanta a’ Mhon­aidh Ruaidh a’ maoineachadh grunn de na gnìom­han agus cùr­saichean tro Bhuid­heann Gnìomha LEAD­ER a’ Mhon­aidh Ruaidh air­son pròiseact Spòrs Gàidh­lig aig Comunn na Gàidh­lig, a’ cruthachadh cothrom gus cùr­saichean a‑muigh tron Ghàidh­lig agus cùr­saichean Gàidh­lig a libhrigeadh. Tha sinn cuideachd air grunn chùr­saichean mothachaidh Gàidh­lig a ruith tro Phròiseact Trèanaidh Stiùire­adh an Fhear­ainn air­son a’ phobaill, buill a’ bhùird agus luchd-obrach. A thaobh na h‑Alba air fad, b’ e 87,056 (1.9% de shluagh na h‑Alba) an àire­amh iom­lan de dhaoine aois trì no nas sine a chaidh a chlàradh le comas Gàidh­lig a bhruid­hinn, a leughadh agus/​no a thuigsinn ann an cun­ntas-sluaigh 2011. Den fheadhainn sin, b’ e an àire­amh iom­lan de dhaoine a bha comas­ach air Gàidh­lig a bhruid­hinn 57,602 (1.1% de shluagh na h‑Alba). Ged a lean an crìon­adh anns an àireimh de dhaoine aig a bheil comas Gàidh­lig a bhruid­hinn bhon chun­ntas-sluaigh mu dheire­adh, chaidh an àire­amh de dhaoine a tha comas­ach air Gàidh­lig a bhruid­hinn agus cuideachd Gàidh­lig a leughadh is a sgrìobhadh an àirde a‑rithist eadar 2001 agus 2011, rud a tha a’ seall­tainn, a rèir col­tais, gu bheil lite­arrachd sa Ghàidh­lig a’ fàs agus gus bheil bar­rachd luchd- ionnsa­chaidh Gàidh­lig ann. Chaidh an àire­amh de dhaoine òga fo aois 25 aig an robh Gàidh­lig am meud cuideachd eadar 2001 agus 2011. Chan eil figear ùgh­dar­ra­sail ann air­son an àire­amh de luchd-ionnsa­chaidh inbheach nach eil fileanta fhath­ast. Ach, fhuair an sgrùdadh bli­adh­nail aig Bòrd na Gàidh­lig ann an 2016 a‑mach gun robh mu 3,467 ann an Alba. Tha mu 4,500 sgoilear­an ann am fogh­lam tro mheadhan na Gàidh­lig aig ìre na bun- sgoile is na h‑àrd-sgoile aig an ìre seo, le 1,000 a bhar­rachd ann an sgoiltean-

8 Plana Gàidh­lig Ùgh­dar­ras Pàirc Nàiseanta a’ Mhon­aidh Ruaidh 2018 — 2022 àraich tro mheadhan na Gàidh­lig. Ann am Fogh­lam tro mheadhan na Beurla, tha mu 3,000 sgoilear a’ dèanamh na Gàidh­lig mar chuspair san àrd-sgoil gach bli­adhna eadar SI agus S6. Bidh tòrr chloinne ann an sgoil­tean tro mheadhan na Beurla ag ionnsachadh na Gàidh­lig mar Chàn­an 2 no Càn­an 3 gach bli­adhna. (Bho: Sgrùdadh bli­adhna Bhòrd na Gàidh­lig) Ge b’ e dè na h‑àireamhan iom­lan a th’ ann de luchd-labhairt na Gàidh­lig, tha- thar an dùil gun lean na treandaichean de dh’àrdachadh ann an lite­arrachd, bar­rachd luchd-ionnsa­chaidh fileanta agus fàs ann an FtG, a’ cial­lachadh bar­rachd fèill air seirb­he­isean. In-sgrùdadh air comas cànain Bidh Ugh­dar­ras Pàirc Nàiseanta a’ Mhon­aidh Ruaidh a’ dèanamh sgrùdadh bli­adh­nail air a’ cho­mas Ghàidh­lig taobh a‑staigh na buidhne agus chaidh feart a thoirt air toradh an sgrùdaidh seo nuair a bhath­ar a’ cruthachadh gheal­laid­hean a’ Phlana seo, agus chuidich an sgrùdadh sinn gus co-dhùn­adh mar a bhi­odh sinn a’ stèid­heachadh, a’ glèid­headh no a’ leas­achadh chleach­daid­hean gus cur ri cleach­dadh na Gàidh­lig. Tha a’ Ghàidh­lig na pàirt bhun­aiteach de dhu­al­chas, fèin- aithne is cul­tar na h‑Alba agus na Pàirce, agus tha sinn air aontachadh mar-thà grunn gnìom­hach­dan a dhèanamh le luchd-obrach, com-pàir­tichean agus leis a’ phoball, a bhios a’ cur air adhart Gàidh­lig agus a cul­tar. Tha na h‑oifisean againn a’ tais­beanadh an deal­ais a th’ againn agus a’ togail aire mun Ghàidh­lig. Tha na bùird- brath ann an Oifis Bhaile nan Granndach a’ cleach­dadh an t‑suaicheantais dhà- chàn­anaich agus beagan teac­sa tòisea­chail sa Ghàidh­lig, agus tha glèid­hea­dair nam bileagan a’ cleach­dadh a’ bhrannd dhà- chàn­anaich agus bidh lethbhreacan de bhileag nan Ain­mean-àite ann. Tha an sgrùdadh bli­adh­nail againn air comas Gàidh­lig a’ seall­tainn nach eil luchd-obrach sam bith againn a tha fileanta no adhartach anns a’ Ghàidh­lig, a tha ag ionnsachadh na Gàidh­lig no aig a bheil comas­an Gàidh­lig a leughadh is a sgrìobhadh. Ach, thuirt 50% den luchd- obrach gum biodh ùidh aca ann a bhith a’ togail sgilean Gàidh­lig. Bidh Ugh­dar­ras Pàirc Nàiseanta a’ Mhon­aidh Ruaidh a’ maoineachadh agus a’ ruith grunn phròiseact­an, cùr­saichean trèanaidh agus tachartas­an a bhios a’ brosnachadh, a’ leas­achadh agus a’ toirt fàs air a’ Ghàidh­lig agus a cul­tar, an dà chuid air­son luchd-obrach agus air­son a’ phobaill. Tha sinn a’ tairgse trèanadh Gàidh­lig tro dhio­far phrò­gra­man, a’ gabhail a‑steach Pròiseact Trèanaidh Stiùire­adh an Fhear­ainn agus a’ maoineachadh cùrsa mothachaidh Gàidh­lig air­son luchd-obrach agus air­son a’ bhùird. B’ e cùrsa leth-latha a bha seo, a thog aire mun Ghàidh­lig agus a chom­har­raich a h‑àite anns a’ Phàirc. Bit­hear a’ tairgse trèanadh agus ionnsachadh na Gàidh­lig do luchd-obrach tron t‑siostam mea­saidh againn agus cumaidh sinn oirnn a bhith a’ brosnachadh is a’ tairgse nan cothro­man seo nuair a dh’èiricheas iad. Chaidh stiùire­adh mun Ghàidh­lig a thoirt dhan luchd-obrach air fad, a’ gabhail a‑steach stiùire­adh mu bhith a’ dèi­li­geadh ri ceistean a gheib­hear sa Ghàidh­lig gus taic is mis­neachd a thoirt do luchd-obrach a thaobh a bhith a’ cleach­dadh na Gàidh­lig. Gu ruige seo, tha sinn air dèi­li­geadh ri dà cheist

9 www​.cairngorms​.co​.uk anns a’ Ghàidh­lig agus fhreagair sinn iad taobh a‑staigh nan aman­nan fre­agairt àbhaisteach againn. Tha am poilea­saidh fas­taidh is tag­haidh ag ràdh: Bu chòir eòlas air càn­anan traid­iseanta na Pàirce mar a’ Ghàidh­lig a bhith na bhuan­nachd far am bi e na chuideachadh gus cur gu h‑èifeachdach ri amas­an Plana Com-pàirtea­chais na Pàirc Nàiseanta. Far a bheil ìre shòn­raichte de sgilean Gàidh­lig mar phàirt den tuair­is­geul obrach, bu chòir an dreuchd a bhith air a san­as­achd gu dà-chàn­anach. Gu ruige seo, chaidh sia obraichean a shanas­achd far an robh Gàidh­lig na buan­nachd, ach cha robh tagraiche sam bith ann aig an robh Gàidh­lig. Cha deach obair sam bith a shanas­achd mar Ghàidh­lig riatanach’ oir cha robh obair sam bith ann far an robh seo riatanach. Tha sgrùdadh air comas­an Gàidh­lig air a bhith mar phàirt de dh’fhoirmean iar­rtais air­son obraichean bhon Chèitean 2015. Tha suaicheantas cor­porra dà-chàn­anach ùr aig Ùgh­dar­ras Pàirc Nàiseanta a’ Mhon­aidh Ruaidh a tha a’ noch­dadh spèis cho-ion­nan agus tha e ga chleach­dadh air na foill­sea­chaid­hean cor­porra, duilleagan lìn, litrichean, bileagan buid­hea­chais agus cairtean gnìom­ha­chais againn. Tha a’ bhileag againn mu Ain­mean-àite Gàidh­lig a’ cuideachadh luchd-còm­h­naidh agus luchd-tadhail gus tuigse fhaighinn air dè na h‑ain­mean-àite a thàinig bhon Ghàidh­lig agus na tha iad a’ cial­lachadh. Tha fèill mhòr air a bhith air seo agus tha sinn air iomadh ath-bhreacadh a dhèanamh oirre air­son sgaoileadh air feadh na Pàirce Nàiseanta. Bidh ro-ràdh sa Ghàidh­lig anns na foill­sea­chaid­hean reach­dail is poilea­said­hean uile againn. Tha a brannd fhèin aig Pàirc Nàiseanta a’ Mhon­aidh Ruaidh Tha seo eadar- dheal­aichte ris an t‑suaicheantas chor­porra aig Ùgh­dar­ras Pàirc Nàiseanta a’ Mhon­aidh Ruaidh agus tha seo mar phàirt den dearbh-aithne aig a’ Phàirce Nàiseanta seach aig Ùgh­dar­ras Pàirc Nàiseanta a’ Mhon­aidh Ruaidh. Tha dearbh-aithne brannd stannd­ar­dach (suaicheantas) ann a bhar­rachd air dreach dà-chàn­anach (a chaidh a leas­achadh ann an 2015) agus tha sinn air seo a chleach­dadh ann an grunn phròiseact­an, nam measg com­har­ran inntri­gidh, an làrach-lìn againn agus stuthan mìnea­chaidh. Tha ual­lach iom­lan air bòrd Ugh­dar­ras Pàirc Nàiseanta a’ Mhon­aidh Ruaidh air­son brannd na Pàirce agus faodaidh duine sam bith a chleach­dadh ma dh’aontaicheas iad ris an stiùire­adh ann an Cairt a’ Bhrannd. Tha a’ Ghàidh­lig ga com­har­rachadh tron tionndadh dhà-chàn­anach den dearbh- aithne brannd againn air feadh na Pàirce. Tha e air a chleach­dadh air grunn dio­far com­har­raichean air na slighean a‑steach dhan Phàirc, agus air pan­or­amath­an (tha an dà chuid air an dèanamh is air am maoineachadh le Ùgh­dar­ras Pàirc Nàiseanta a’ Mhon­aidh Ruaidh). Tha fàilte agus beagan teac­sa sa Ghàidh­lig air na pan­or­amath­an a tha air an tais­beanadh ann an ion­adan nam maor-dùthcha agus ion­adan fios­ra­chaidh luchd-tadhail cho math ris an fheadhainn ann an coim­hearsnachdan. Chit­hear an tionndadh Gàidh­lig den bhrannd ann an àiteachan air feadh na Pàirce agus bidh sinn a’ toirt seachad com­hairle agus taic gus bar­rachd cleach­dadh den Ghàidh­lig a bhrosnachadh nuair a bhios seo iom­chaidh. Bidh sin a’ cumail sùil air agus a’ meas­adh nan gnìom­hach­dan Gàidh­lig uile, a’

10 Plana Gàidh­lig Ùgh­dar­ras Pàirc Nàiseanta a’ Mhon­aidh Ruaidh 2018 — 2022 gabhail a‑steach stuthan cor­porra agus soidh­nichean Gàidh­lig agus dà-chàn­anach, foill­sea­chaid­hean, sus­baint lìn, st

×

We want your feedback

Thank you for visiting our new website. We'd appreciate any feedback using our quick feedback form. Your thoughts make a big difference.

Thank you!